نگاهی دقیق تر به نوار آدرس مرورگر

بعد از صحبت درباره صفحات اینترنتی، اچ تی ام ال، برنامه های مدیریت محتوا و… بد نیست در آخرین درس به بررسی دقیق تر آدرس بار مرورگر بپردازیم، چرا که آنجا مکان مهمی است. تا به حال به آنجا چقدر دقت کرده اید؟ بیایید ببینیم آنجا از چه بخش هایی تشکیل شده و هر کدام چه معنی و مفهومی دارند.

با این همه صفحه وب که بر روی هزاران و شاید میلیون ها سرور در سرتاسر جهان پراکنده شده اند، شما چگونه می توانید صفحه ای را که به دنبالش هستید پیدا کنید؟ خوشبختانه در اینترنت هر صفحه ای آدرس ویژه و منحصر به فرد خود را دارد. این آدرس ها URL به معنی «جایگزین شونده منابع متحد الشکل» نامیده می شوند. تقریبا هر جایی ممکن است این آدرس ها را ببینید. یو آر اِلی که روی تبلیغ بدنه اتوبوس درج شده، بر روی یک کارت ویزیت چاپ شده و یا شاید روی بسته چیپس نوشته شده باشد.

برخی از این آدرس ها کاملا جمع و جور و کوتاه و دوست داشتنی هستند. برخی هم مانند فرمول های ریاضی، دنباله ای از اعداد و حروف هستند که با علائمی مانند اسلش و نقطه از هم جدا شده اند. اما بهتر است که بدانید هر بخشی از یو آر اِل معنی و هدف ویژه ای دارد که باید در جای خود قرار داشته باشد. بگذارید با بخش های مختلف یک آدرس وب یا URL بیشتر آشنا شویم:

یک آدرس اینترنتی معمولا از سه بخش اصلی تشکیل شده است: پروتکل، نام سایت و مسیر کلی فایل یا منبع مورد نظر بر روی سرور.

http://اولین چیزی که یک یو آر اِل مشخص می کند، پروتکلی است که برای رد و بدل کردن اطلاعات قرار است مورد استفاده قرار بگیرد. حروف HTTP اجازه می دهد که سرور بفهمد باید از پروتکل Hypertext Transfer استفاده کرده و روی حالت وب یا Web Mode به نمایش صفحات بپردازد.

جایگزین کننده های متن و برنامه های مدیریت کلیپ بورد

شاید از عنوان این درس چنین برآید که ربط چندانی به مباحث قبلی در خصوص اچ تی ام ال و اینترنت نداشته باشد. ولی جزو مواردی است که برای یک بلاگر یا روزنامه نگار بسیار کارایی داشته و سرعت عمل وی را بالا خواهد بود. در این درس به معرفی برنامه های Text Substitution یا جانشین کننده متن و همچنین برنامه های Clipboard Manager یا مدیریت کلیپ بورد خواهیم پرداخت.

نرم افزارهای جانشینی متن (Text Substitution)

حتما زیاد برای شما پیش آمده از برخی اسامی، عبارات، القاب و یا جملات تکراری در مقاله یا مطلب تان استفاده کنید و بعد از مدتی تکرار، آنها علاوه بر وقت گیر بودن خسته کننده هم بشوند. مثلا طبق سیاست های سایت یا مجموعه ای که در آن فعالیت دارید، درون متن هنگام صحبت از رئیس جمهور کشور، باید عبارت «محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری اسلامی ایران» را بنویسید. یا اینکه به جای عبارت ایران هنگام ذکر نام کشور حتما از «جمهوری اسلامی ایران» و مثلا به جای آمریکا از «ایالات متحده آمریکا» استفاده کنید.

در این موارد یکی از کارهایی که سرعت کار را بسیار بالا می برد، استفاده از برنامه هایی است که به صورت خودکار، کلمات خلاصه شما را شناسایی کرده و آنها را با متن کامل جایگزین می کنند. با استفاده از چنین برنامه هایی، طبق تعریف پیش فرض خودتان، وقتی که در مثال بالا تایپ کنید ایران یا ir برنامه به صورت خودکار این کلمه را حذف کرده و عبارت جمهوری اسلامی ایران را به جای آن قرار خواهد داد.

این برنامه ها همچنین برای نوشتن کدها و تگ های اچ تی ام ال کمک بزرگی هستند. برای مثال شاید شما مجبور باشید که برای آماده سازی و انتشار متن، آن را با کدهای اچ تی ام ال آماده کنید و امکان استفاده از ادیتور را نداشته باشید. در این حالت استفاده از دستورات طولانی اچ تی ام ال، به خصوص کدهای فرمت دهی متن که زیاد تکرار می شوند کار خسته کننده و بسیار وقت گیری خواهد بود. اما با استفاده از یک برنامه جانشینی متن می توانید تعریف کنید که مثلا هر گاه شما عبارت \پ را تایپ کردید، برنامه به جای آن کد کامل تگ پاراگراف را با تنظیمات لازم قرار دهد و شما به راحتی متن تان را در میان آن تگ بنویسید. از این برنامه ها حتی می توانید برای درج ساعت، تاریخ یا آدرس فایل ها هم به راحتی استفاده کنید.

اف تی پی چیست و به چه کاری می آید؟

اف تی پی (FTP) چیست؟

اف تی پی مخفف File Transfer Protocol یا پروتکل انتقال فایل، یک پروتکل استاندارد شبکه است که برای انتقال فایل بین کامپیوترهای متصل به یک شبکه به کار می رود. با استفاده از اف تی پی می توانید بین دو کامپیوتر آنلاین ارتباط برقرار کنید. بین دسکتاپ و کامپیوتر آنلاین ارتباط برقرار کنید. یا اینکه به آرشیو آنلاین برنامه های روی یک کامپیوتر دست پیدا کنید.

اف تی پی به چه کاری می آید؟

اگر می خواهید در وب سایت تان یک عکس، ویدیو یا فایل موسیقی قرار بدهید باید ابتدا آن را روی سرور آپلود کنید. معمولا در اکثر موارد بخشی برای این کار در قسمت مدیریت وجود دارد که می توانید با زدن دکمه Browse فایل را از روی کامپیوترتان انتخاب کرده و آپلود کنید. اما داستان همیشه به این شکل نیست. گاهی اوقات برای آپلود فایل ها مجبورید از روش دیگری به نام FTP استفاده کنید.

در بسیاری از اوقات برای قرار دادن یک عکس، فیلم ویدیویی یا فایل فلش بر روی وب سایت، شما تنها به اف تی پی آن دسترسی دارید و باید از آن برای ارسال فایل ها بر روی سایت استفاده کنید. مثلا قرار است در خبر یا مقاله ای که در سایت می گذارید، به فایل برنامه، فیلم یا فلشی لینک بدهید. در اغلب اوقات از درون برنامه مدیریت محتوا امکان آپلود این فایل ها را ندارید. پس یا باید به سراغ سایت های آپلود فایل رایگان بروید یا فایل مورد نظر را بر روی دیگر سایت ها بیابید و به آن لینک دهید. البته می توانید با راه اندازی اف تی پی سایت یک بار برای همیشه خود را راحت کنید. چرا که قرار دادن فایل ها روی سرورهای دیگر معمولا کار مطمئنی به حساب نمی آید و ضمانتی وجود ندارد که فایل های شما همیشه روی سرویس های رایگان باقی بماند.

آناتومی یک صفحه وب

تا اینجا با تاریخچه اینترنت و اچ تی ام ال، شیوه نوشتاری آن و برخی کاربردهای این زبان آشنا شدیم. حال بهتر است قبل از ادامه دروس، کمی به کار عملی بپردازیم و بهتر با ساختار یک صفحه وب و آنچه در زیر پنهان است، آشنا شویم.

در این درس به آناتومی یک صفحه وب نگاهی می اندازیم و به صورت ساده با شاکله و مصالح سازنده یک سایت آشنا می شویم. حتی اگر خودتان قرار نیست کدهای صفحه اینترنتی تان را بنویسید و سایت تان را راه اندازی کنید، باز هم آشنایی با برخی اصول اولیه لازم و ضروری به نظر می رسد. مخصوصا که اگر بخواهید کارهایی مانند بهینه سازی برای موتورهای جستجو یا عیب یابی سایت در مواقع ضروری را خودتان انجام دهید.

خب، آستین ها را بالا زده و دست به کار شوید. صفحه وب مورد نظرتان را در مرورگر باز کنید. حال در منوی View یا زیر منوهای آن به دنبال گزینه ای شبیه View Source باشید. با انتخاب این گزینه، صفحه ای باز می شود که حاوی کدهای اچ تی ام ال وب سایت مورد نظر شما است. هم اکنون شما کاپوت را بالا زده اید و مشغول نگاه کردن به داخل یک صفحه وب هستید.

به نظر حسابی شلوغ و به هم ریخته می آید اما نترسید. قدم به قدم با هم جلو می رویم و مخلفات اضافه را کنار می گذاریم.

کار با ادیتورهای متنی - WYSIWYG

این روزها، اگر شما یک نویسنده آزاد باشید که مطالب درخواستی برای وب سایت ها آماده می کنید، آنها معمولا به شما نام کاربری و رمز عبوری می دهند تا نوشته های تان را به جای ایمیل کردن، مستقیما در یک برنامه مدیریت محتوای وب سایت (CMS) وارد کنید. این برنامه ممکن است یک سیستم رایگان عمومی همچون وردپرس یا جوملا باشد یا اینکه یک برنامه مدیریت محتوای اختصاصی باشد که به صورت سفارشی برای یک سایت نوشته شده است.

جدا از شیوه کار با این برنامه های تحت وب و مزایا و معایب آنها که با موضوع دوره ما ارتباط چندانی ندارد، شیوه درج مطلب در بسیاری از این سایت ها توسط ادیتور ویژه سایت و یا کدنویسی اچ تی ام ال انجام می گردد.

ادیتورهای به کار رفته در برنامه های مدیریت محتوا را معمولا با نام WYSIWYG می شناسند. این عبارت مخفف جمله What You See Is What You Get است. یعنی اینکه هر آنچه را که شما روی صفحه مانیتور و درون ادیتور می بینید، همان چیزی است که در انتها درون سایت منتشر خواهد شد و کاربران آن را خواهند دید. در این درس به بررسی قسمت های مختلف این گروه از ادیتورها و نحوه استفاده از آنها می پردازیم.

در واقع این ادیتورهای متن طراحی شده اند تا کار شما را راحت کنند و نیازی به نوشتن تگ های اچ تی ام ال نداشته باشید. اما اگر می خواهید کنترل کامل صفحه را در دست داشته باشید نیاز است که هم کار با این ادیتورها را یاد بگیرید و هم کمی تگ های اچ تی ام ال را بلد باشید.

نمای ظاهری ادیتور