آموزش نرم افزار Edius - تدوين با EDIUS (قسمت چهارم)

تدوين با EDIUS (قسمت چهارم)

اشاره :
يکي از تکنيک‌هاي رايج در صنعت تلويزيون و سينما استفاده از پرده رنگي براي خلق جلوه‌هاي ويژه است. 

مقدمه
در اين روش، از سوژه در مقابل يک پرده آبي رنگ يا سبز رنگ فيلمبرداري مي‌شود سپس با حذف رنگ زمينه، سوژه را در نماي اصلي قرار مي‌دهند. موارد بسياري از اجراي اين تکنيک را در تلويزيون و سينما مي‌توان نام برد، به طور مثال صحنه‌هاي پرواز مرد عنکبوتي در بين ساختمان‌ها، تماما در استوديو و در مقابل زمينه‌هاي سبز رنگ فيلمبرداري شده‌‌اند.
تکنيک ايجاد شفافيت در بخش‌هايي از تصوير و ترکيب دو تصوير در يکديگر را معمولا در برنامه‌هاي تدوين Keying مي‌نامند و شامل حالت‌ها و تقسيم‌بندي‌هاي مختلفي است. برنامه Premiere Pro کمپاني ادوبي نسبت به Edius از ترکيب کامل‌تري از کليد‌هاي شفافيت استفاده مي‌کند و شامل چهار گروه کليد شفافيت به نام‌هاي کليدهاي کانال آلفا، کليدهاي Matte، کليدهاي رنگي و کليدهاي روشنايي مي‌شود. اين کليدها و روش‌ها در Premiere Pro در پوشه Keying در بخش Video Effects قرار دارند.
تعداد کليدهاي شفافيت در Edius کمتر است و شامل دو گروه کليدهاي روشنايي و کليدهاي رنگي مي‌شود.
کليد روشنايي در برنامه Edius جلوه يا همان افکت Luminancekey است که براي ايجاد شفافيت در نقاط تيره تصاوير به کار مي‌رود و بيشتر در تصاوير با کنتراست و تضاد رنگي بالا کاربرد دارد.
اين کليد کاربرد خاص و محدودي دارد و با توجه به امکان استفاده از کانال آلفا، کمتر مورد استفاده قرار مي‌گيرد. کليد اصلي شفافيت در Edius، کليد Chromakey است که براي ايجاد شفافيت در يک رنگ يا طيفي از يک رنگ به کار مي‌رود.

Chroma Keying
يکي از بهترين روش‌هاي حذف يک پس‌زمينه رنگي در تصاوير ويديويي تکنيک Chromakey است.

در تکنيک Chromakey يک رنگ خاص از تصوير حذف و باقي جزئيات تصوير حفظ مي‌شود. به طور کلي به تکنيکي که باعث حذف يک رنگ يا طيفي از يک رنگ مي‌شود Chroma keying گفته مي‌شود.

اين تکنيک بيشتر به نام‌هاي Blue Screening و Green Screening شناخته مي‌شود. دليل اين نامگذاري استفاده بيشتر از رنگ‌هاي آبي و سبز در اجراي اين تکنيک است. رنگ‌هاي آبي و سبز کمترين تاثير را روي رنگ‌هاي بدن دارند و بهترين امکان شفافيت را روي شخصيت‌هاي انساني به وجود مي‌آورند، از اين رو رنگ‌هاي آبي و سبز بيشتر مورد استفاده قرار مي‌گيرند وگرنه از تمام رنگ‌ها مي‌توان براي ايجاد شفافيت استفاده کرد. معمولا در استوديوهاي فيلمسازي براي اشياي غير انساني مانند ماشين‌ها و سفينه‌ها، از رنگ قرمز به عنوان پس‌زمينه استفاده مي‌شود (شکل 1).

شکل 1

نحوه استفاده از جلوه Chromakey
ابتدا کليپ پس‌زمينه را در زير کليپ اصلي در پنجره تايم‌لاين قرار دهيد، سپس جلوه Chromakey را از پوشه Keyers در پالت Effect انتخاب و در کليپ اصلي اعمال کنيد (شکل2). 

شکل 2

جلوه Chromakey به طور خودکار رنگ مورد نظر را تشخيص داده و اقدام به حذف آن مي‌کند. براي ايجاد تنظيمات دقيق‌تر بايد پنجره تنظيمات جلوه را از طريق پالت Information باز کنيد و تنظيمات را به صورت دستي انجام دهيد (شکل 3).

شکل 3

در سمت چپ پنجره Chromakey چهار حالت انتخاب براي رنگ حذفي يا Key color وجود دارد که مي‌توانيد بر اساس نوع و کيفيت تصوير، يکي از اين چهار روش را انتخاب کنيد. به جز روش اول که Color picker است و فقط يک نوع رنگ را انتخاب مي‌کند، مابقي روش‌ها روي طيفي از رنگ‌ها اعمال مي‌شوند. نکته جالب اين است که شما مي‌توانيد هر چهار روش را روي تصاوير واحد اعمال کنيد و نتيجه حاصله را با يکديگر مقايسه کنيد؛ روش‌هاي انتخاب رنگ تاثيري بر روي يکديگر ندارند و به طور مجزا عمل مي‌کنند. رنگي که در پنجره فيلتر انتخاب مي‌شود، رنگ کليدي يا Key Color نام دارد و با رنگ مشکي در پنجره مانيتور (Monitor) مشخص مي‌شود. قسمت‌هاي حذف نشده تصوير با رنگ سفيد مشخص مي‌شود. رنگ خاکستري نيز براي معرفي نواحي نيمه شفاف تصوير است. براي مشاهده Key Color و اثرات فيلتر در رنگ‌هاي سياه و سفيد، بايد گزينه Key Display را در پنجره Chromakey فعال کنيد. در اين حالت با استفاده از Key Color و مناطق سياه و سفيد تصاوير مي‌توانيد تنظيمات دقيق‌تري را در پنجره اعمال کنيد (شکل 4).

شکل 4

گاهي اوقات ايجاد شفافيت و حذف يک رنگ در پنجره Chromakey ممکن است موجب ايجاد نوعي قرمزي در تصاوير شود که اين تغيير نامطلوب را مي‌توان با پارامترهاي Range و Power در بخش Cancel Color اصلاح کرد.
نکته: براي مشاهده پيش‌نمايش و اثر جلوه بايد از پنجره مانيتور استفاده کنيد. دقت داشته باشيد که بيشتر جلوه‌هاي Edius فاقد پنجره پيش‌نمايش مستقل هستند و براي نمايش جلوه‌ها و اثرات آنها از پنجره مانيتور استفاده مي‌شود.
مبحث پاياني کليدهاي شفافيت در Edius، نحوه استفاده از فايل‌هاي Matte است. فايل‌هاي Matte تصاوير سياه و سفيدي هستند که الگوي شفافيت آنها بر اساس مناطق تيره و روشن تصاوير است. در اين روش مناطق رنگي و جزئيات صحنه، اهميتي در ايجاد شفافيت تصاوير ندارند و شفافيت بر اساس نزديکي رنگ‌هاي تصاوير به رنگ‌هاي سياه و سفيد انجام مي‌پذيرد (شکل 5).

شکل 5

تدوينگرهايي که با پريمير کار کرده‌اند، به خوبي با فايل‌هاي Matte آشنايي دارند. پريمير عملکرد بسيار خوب و قدرتمندي بر روي فايل‌هاي Matte دارد و از ساختار Matte در زمينه‌هاي ثابت و متحرک، به خوبي پشتيباني مي‌کند. متاسفانه برنامه Edius نمي‌تواند به طور مستقيم از فايل‌هاي Matte استفاده کند. به همين دليل بسياري از تدوينگرها گمان مي‌کنند که امکان استفاده از فايل‌هاي Matte در برنامه Edius وجود ندارد، در حالي که چنين نيست و Edius نيز مانند پريمير از الگوي Matte براي ايجاد شفافيت استفاده مي‌کند، با اين تفاوت که روش اجراي آن غير مستقيم و کمي طولاني‌تر است.

نحوه استفاده از Matte 
1ـ ابتدا فايل Matte و فايل پس‌زمينه را در پنجره Project قرار دهيد. دقت کنيد که مشخصات هر دو فايل يکسان باشد، يعني هر دو فايل رزولوشن و نرخ فريم يکسان داشته باشند (شکل 6).

شکل 6

2ـ فايل Matte و پس‌زمينه را در پنجره Project انتخاب و از منوي کليک راست، گزينه Convert سپس Alpha Matte را انتخاب کنيد. در پنجره Save As گزينه Convert Format را از Alpha Matte به Luminance Matte تغيير دهيد. دقت داشته باشيد که گزينه Alpha Matte وقتي مورد استفاده قرار مي‌گيرد که تصاوير شما کانال آلفا داشته باشند. 
در قسمت Fill Key دو گزينه براي انتخاب وجود دارد (شکل 7):
گزينه اول، منطقه آلفاي فايل نهايي را بر اساس مناطق تيره کليپ اول تعيين مي‌کند و گزينه دوم منطقه آلفا را بر اساس مناطق تيره کليپ دوم مشخص مي‌سازد. گزينه مورد نظر را انتخاب کنيد و روي دکمه Save کليک کنيد تا مراحل ساخت فايل نهايي آغاز شود.

شکل 7

3ـ فايلي که در اين روش ساخته مي‌شود، کانال آلفايي دارد که بر اساس مناطق تيره فايل Matte ايجاد شده است، يعني بر اساس الگوي Matte مناطق تيره کاملا شفاف و مناطق خاکستري تصوير، نيمه شفاف شده‌اند. اکنون مي‌توانيد اين فايل را با هر کليپ ديگري ترکيب کنيد و مناطق آلفاي آن را با تصاوير ديگر جايگزين سازيد. براي اين کار کليپ ساخته شده را در تايم‌لاين و در تراک بالايي کليپ اصلي قرار دهيد (شکل 8).

شکل 8

براي مشاهده نتيجه ترکيب دو کليپ، نيازي به تنظيمات نداريد به دليل اينکه Edius به طور خودکار کانال آلفا را حذف مي‌کند (شکل 9).

شکل 9

جلوه تصوير در تصوير سه‌بعدي
يکي از بهترين و کارآمدترين ابزارهاي Edius، جلوه 3D Picture in Picture است که به اختصار به آن 3D PIP مي‌گويند.
با استفاده از اين افکت مي‌توانيد چندين کليپ را روي يکديگر قرار دهيد و تنظيمات خاصي را در آنها اعمال کنيد. اصلاحاتي مانندتغيير اندازه، تغيير مکان، چرخش، ايجاد سايه، برش تصاوير و ... بخشي از قابليت‌هاي اين جلوه سودمند است. عملکرد اين ابزار در برنامه Edius مشابه عملکرد ابزار Motion در Premier Pro است، با اين تفاوت که قابليت‌هاي جلوه 3D PIP از Motion بيشتر و کامل‌تر است.
شکل 10، پنجره تنظيمات اين جلوه را نشان مي‌دهد که از قسمت‌هاي زير تشکيل شده است:
پنجره پيش‌نمايش يا Preview: اين پنجره براي نمايش تغييرات اعمال شده در کليپ و همچنين براي استفاده از کليدهاي ميانبر به کار مي‌رود. اثرات پارامترها را مي‌توان به صورت Real Time در اين پنجره يا پنجره مانيتور مشاهده کرد.
بخش Position: اين بخش شامل پارامترهايي است که باعث تغيير اندازه، تغيير مکان، تغيير زاويه چرخش و شفافيت کليپ مي‌شوند. هر پارامتر نوار لغزاني دارد که با حرکت به سمت چپ و راست مقادير پارامترها را تغيير مي‌دهد. در مقابل بخش، کليدهاي ميانبر برخي از پارامترها وجود دارند که امکان تغييرات را به طور مستقيم و با حرکت ماوس در پنجره پيش‌نمايش ايجاد مي‌کنند.
بخش Light and Shadow: اين بخش براي ايجاد سايه و انعکاس نور در کليپ به کار مي‌رود. در قسمت Drop Shadow مي‌توانيد جهت سايه را تعيين و شدت و نرمي لبه‌هاي سايه را تنظيم کنيد.
بخش Borders: در بخش Borders مي‌توانيد قابي در رنگ‌هاي مختلف در اطراف کليپ ايجاد کنيد و مقدار نرمي و درهم‌آميزي اطراف آن را تنظيم نماييد.
بخشCrop: اين بخش براي برش و حذف لبه هاي تصاوير به کار مي‌رود.
بخش Presets: اين بخش شامل بيش از 30 انيميشن آماده و زيبا بر اساس پارامترهاي 3D PIP است. براي استفاده از آنها بايد دو بار روي هر انيميشن کليک کنيد. 
بخش Key frame Timeline: نکته قابل توجه در مورد جلوه 3D PIP اين است که تقريبا تمام پارامترهاي اين جلوه، کليد فريم‌پذير هستند و مي‌توان آنها را در طول زمان تغيير داد. بخش Key frame Timeline براي ايجاد کليد فريم و تغييرات در پارامترهاي مختلف 3D PIP است. براي ايجاد تغييرات بايد خط ويرايش را در ابتداي کليپ قرار دهيد و تنظيمات را اعمال کنيد. سپس خط ويرايش را حرکت داده و تغييرات جديد را اعمال نماييد. انجام اين عمليات موجب ايجاد کليد فريم و ثبت تغييرات در طول زمان کليپ مي‌شود.

شکل 10