آموزش نرم افزار Edius برای تدوین فیلم
شرکتهای معتبر سازنده کارتهای ویدیویی مانند Pinnacle، Canopus و Matrox در ابتدا، بسیاری از سخت افزارهای خودرا سازگار با پریمیر ارائه میکردند ولی به تدریج این روند تغییر کرد و برخی از آنها اقدام به طراحی و تولید برنامههای تدوین دیجیتال نمودند و ارتباط خودشان را با پریمیر قطع کردند و یا در برخی بخشها به حداقل ممکن رساندند. شرکت Pinnacle توسط Avid خریداری شد و نرم افزار تدوین Avid Liquid را ارائه نمود شرکت Canopus نیز نرم افزار Edius را ارائه کرد. Canopusکه قبلا با ارائه کارت DV Storm توانایی خود را به اثبات رسانده بود، با تولید Edius روند خوشنامی خود را حفظ کرد و یک پلتفورم قوی و قابل اطمینان برای تدوین ارائه نمود.
یش از شروع مطالب اصلی لازم است عنوان کنیم که این مقالات برای افرادی تنظیم شده است که با تدوین دیجیتال آشنایی دارند و قبلا کار با یکی از نرم افزارهای تدوین را تجربه کردهاند ولی اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که میخواهید تدوین را برای اولین بار شروع کنید بهتر است به عنوان پیش نیاز کتابهایی را در زمینه آموزش برنامههای تدوین خصوصا پریمیر مطالعه نمایید تا بتوانید حداکثر استفاده را از این راهنمای آموزشی ببرید.
پنجرههای مختلف در محیط Edius
Edius مانند دیگر برنامههای تدوین از چندین پنجره تشکیل شده است. عملکرد این پنجرهها جز چند تفاوت کوچک، در اکثر برنامههای تدوین مانند یکدیگر میباشند اما آنچه که Edius را متفاوت مینماید حالت شناور بودن پنجره است که به شما امکان تغییر مکان آنها را میدهد. در حالیکه این ویژگی برای تمام پنجرههای پریمیر میسر نمیباشد.
شکل 1 نمای Default برنامه Edius را نشان میدهد عملکرد کلی این پنجرهها به شرح زیر میباشند.
پنجره Monitor
پنجره مانیتور از دو قسمت Player/Recorder تشکیل شده است( شکل 2). پنجره Player که در پریمیرSource View نامیده میشود برای نمایش و ویرایش کلیپها و کنترل دستگاههای جانبی از جمله DV Cam Player به کارمیرود در حالیکه پنجره Recorder برای نمایش و ویرایش کلیپهای موجود در پنجره Timelineو استخراج برنامههای ویدیویی استفاده میشود. این پنجره در پریمیرProgram View نامیده میشود.
Edius برای نمایش پنجرهها دارای دو حالت Dual Mode و Single Modeمیباشد.
در حالت Dual Mode میتوان هر دو پنجره را در محیط برنامه مشاهده نمود در حالیکه درSingle Mode فقط یکی از پنجرههای نمایشی فعال میباشد. استفاده از حالات نمایشی مختلف امری سلیقهای است ولی عموما وقتی از Dual Mode استفاده میشود که شما از یک مانیتور بزرگ یا دو مانیتور استفاده میکنید. پیشفرض برنامهEdius بر روی Single Mode و پنجره Recorder میباشد.
برای تغییر پنجرهها در حالتSingle Mode از کلید Tabیا کلیدهای PLR/RCDدر بالای پنجره مانیتور( شکل 3) استفاده میشود.
پنجره Bin
این پنجره که در پریمیر پنجره Project نامیده میشود برای وارد نمودن، مرتب کردن و ایجاد تغییرات اولیه درکلیپها به کار میرود( شکل 4 ) و از سه قسمت
Folder View، Operation Buttonو Clip Viewتشکیل شده است .
پنجره Palette
Edius شامل سه پالت Effect، InformationوMarker میباشد(شکل 5). این پالتها در حالت اولیه برنامه، مجزا از یکدیگر میباشند.
ولی با Drag & Drop کردن میتوان آنها را داخل یکدیگر قرار داد( شکل 6) همچنین میتوان نوع نمایش پالت Effect را به حالت Folder View تغییر و آن را مشابه پنجره Bin نمود.
پالت Effect جایی است که شما میتوانید تمام $$$$$های صوتی، تصویری، ترانزیشنها و دیگر افکتهای Edius را مشاهده کنید. عملکرد پالت Effect دقیقا مشابه پالت Effects پریمیرپرو است با این تفاوت که افکتهای پریمیر پرو بیشتر از Edius میباشند.
پالت Information از دو قسمت تشکیل شده است( شکل 7 ). در بخش فوقانی می توان اطلاعات کاملی را راجع به مشخصات یک کلیپ بدست آورد. بخش تحتانی پالت نیز برای نمایش و ایجاد تغییرات در افکتها و $$$$$هایی است که به کلیپها اعمال شدهاند. پالت Information در Edius مشابه پالت Effect controls و Info در پریمیر پرو میباشد.
آخرین پالت Edius پالت Marker است که برای کنترل و حرکت بین نشانههای
(Markers) موجود در پنجره Timeline بکار میرود. پریمیر پرو فاقد پالت Marker میباشد ولی امکانات این پالت را در پنجره مانیتور قرار داده است.
پنجره Timeline
پنجره Timeline که اصلیترین بخش در برنامههای تدوین محسوب میشود برای ویرایش و اصلاح کلیپها و ایجاد جلوههای ویژه بر روی کلیپها به کار میرود.
همانطور که در شکل 8 مشاهده میشود پنجره Timelineاز 5 قسمت اصلی تشکیل شده است:
1ـ تراکهای تصویری
2 ـ تراکهای صوتی
3 ـ تراک تایتل
4 ـ کلیدهای دستورات و ابزارها
5 ـ محور زمان
تنظیمات برنامه
به طور کلی برنامههای کامپیوتری دارای دو نوع تنظیمات هستند: تنظیمات جانبی دستورات و تنظیمات اصلی برنامه.
تنظیمات جانبی دستورات Edius معمولا در منوی برنامهها قرار دارد به طور مثال تنظیمات نمایش پنجرهها را در منوی View میتوان مشاهده نمود.
تنظیمات اصلی برنامه که نحوه تعامل دستورات مختلف و بخشهای سختافزاری و نرمافزاری را با یکدیگر مشخص میکند در منوی Settings قرار دارد. این منوی شامل بخشهای مختلفی میباشد که تنظیمات قسمتهای مختلف برنامه را در بر میگیرد. بخشApplication Settings ( شکل 11 ) اصلیترین بخش تنظیمات Edius میباشد.
برای اینکه محیط Edius را نزدیکتر به محیط Premiere Pro و Single Track نمایید باید تغییرات کوچکی را در تنظیمات اصلی برنامه ایجاد کنید.
به منوی Settings بروید و گزینه Application Settings را انتخاب نمایید. در بخش پارامترهای Timeline ، گزینه Add clips to the mapped track ( شکل 12) را غیر فعال کنید.
این دستور موجب متمایز شدن تراک انتخاب شده در پنجره Timeline میگردد و امکان انتقال فایلهای صوتی و تصویری را به تراکهای غیرفعال محدود میسازد و در صورت وجود کلیپ در تراک فعال، فایلهای ارسالی را با آنها جایگزین میسازد.
برخی از کاربران Edius ترجیح میدهند که این دستور را فعال نگه دارند، شما نیز ممکن است پس از آشنایی بیشتر با Edius بخواهید این گزینه را فعال سازید آنچه که این دستور در محیط Edius ایجاد میکند مشابه سازی روند تدوین در محیط Avid میباشد که ارسال تصاویر را به پنجره Timeline بر اساس نقاط ورودی و خروجی صورت میگیرد برای کاربران پریمیر پرو این سبک تدوین خیلی مانوس نمیباشد از این رو پیشنهاد میکنیم این گزینه را غیر فعال کنید.
در مرحله بعد باید تغییراتی را در تراکهای ویدیویی وصوتی اعمال کنید. بدون اعمال این تغییرات عملکرد Edius در مواجهه با کلیپهای صوتی و تصویری نرمال نخواهد بود و رفتاری متفاوت با دیگر برنامههای تدوین ارائه می دهد برای اینکه متوجه منظور ما شوید یک فایل ویدیویی را از پنجره Bin انتخاب کنید و در تراک Video1 قرار دهید. میبینید که فایل تصویری بدون فایل صوتی منتقل میشود در حالیکه انتظار میرفت فایل صوتی در تراک متناظر فایل تصویری قرار میگرفت. دلیل این عملکرد برنامه Edius برای ما روشن نیست در پریمیر پرو پیش فرض برنامه بر انتقال همزمان صدا وتصویر میباشد در حالیکه در Edius پیش فرض برنامه براساس انتقال جداگانه فایلهای صوتی و تصویری به داخل پنجره TimeLine میباشد.برای اصلاح این حالت، میبایست تراک صوتی و تصویری را فعال کنید.
پیش از فعال نمودن تراکها بهتر است کمی بیشتر با جزئیات و امکانات تراکها آشنا شوید.
در کنار نام هر تراک یک مثلث کوچک قرار دارد که کلیک روی آن باعث گسترده تر شدن تراک میشود و دسترسی به کلید MIX در تراکهای تصویری و کلید
VOL/PAN در تراکهای صوتی را فراهم میآورد( راجع به این کلیدها بعدا توضیح خواهیم داد). اگر در محدوده نام تراکها کلیک راست کنید دستورات
Height، Add، Duplicate، Move Delete، Renameرا خواهید یافت(شکل 13). عملکرد این دستورات بر اساس نام آنها مشخص میباشد به طور مثال Height برای تغییر اندازه تراک، Add برای اضافه نمودن تراک و Duplicate برای کپی یک تراک میباشد.
در کنار نام هر تراک چند آیکون کوچک قرار دارد که به رنگ خاکستری میباشند خاکستری کم رنگ به معنی غیر فعال بودن و مشکی بودن به معنی فعال بودن آنها میباشد. آیکونهای خاکستری که در تراکهای تصویری قرار دارند شامل آیکونهای Video mute، Video channel، Lock میباشند.
آیکون Lock برای قفل نمودن، آیکون Video channelبرای فعال و متمایز کردن و آیکون Video mute برای خاموش کردن تراک میباشد. مشابه این آیکونها با عملکردهای یکسان برای تراکهای صوتی نیز تعبیه شدهاند. البته در تراکهای صوتی علاوه بر آیکونهای Audio Mute، Audio Channel، Lock آیکون Waveنیز قرار دارد
( شکل 14) که باعث نمایش فایلهای صدا به صورت خطوط موجی شکل میشود.
همانطور که در ابتدای بخش گفتیم برای تبدیل محیط Edius به Single Track باید تراکهای صوتی و تصویری را در پنجره Timeline فعال کنید برای فعال کردن تراکهای صوتی باید بر روی آیکون Audio channel کلیک و از پنجره کشویی یکی از تنظیمات را انتخاب نمایید. در این مرحله گزینه Stereo channel 1, 2را انتخاب کنید. فعال نمودن تراک صوتی باعث انتقال همزمان فایل صوتی وتصویری به داخل پنجره
Timeline میشود اما مشکلی که هنوز وجود دارد این است که فایلهای تصویری را میتوان در تراکهای مختلف قرار داد ولی فایلهای صوتی فقط در یک تراک قرار میگیرند برای بر طرف کردن این حالت میبایست یکی از تراکهای تصویری را فعال کرد بر روی آیکون Video Channel در تراک تصویری V1 کلیک کنید تا امکان قرار گیری فایلهای صوتی و تصویری در تراکهای مختلف و متناظر فراهم شود پس از این تنظیمات عملکرد پنجره تایم لاین Edius بسیار نزدیک به پریمیر پرو خواهد شد و کار کردن در محیط Edius برای کاربران پریمیر ساده ترخواهد شد در صورتی که بخواهید برای تراک V1 تراک صوتی دیگری را انتخاب کنید باید مراحل گفته شده را برای آن تراک صوتی اجرا کنید.
اکنون میتوانید گزینه Add clips to the mapped track را در پنجره Application Settings فعال و با ارسال فایلها از پنجره Bin به پنجره Timeline تاثیرات آن را مشاهده کنید.
همانطور که گفته شد این گزینه موجب متمایز شدن تراکها ی فعال در Timeline میگردد و تراکهای دیگر را هنگام ارسال فایلها، غیر فعال میسازد.