پنجمین گروه از مجموعه ابزارهای طراحی و رتوش گروه پاک کن است که سه زیر مجموعه پاک کن معمولی(Eraser)، پاک کن پس زمینه (Background Eraser) و پاک کن جادویی (Magic Eraser) را شامل میشود. این گروه نیز مثل اکثر ابزارهای مجموعه طراحی بهصورت قلم مویی عمل می کنند یعنی با انتخاب آنها و کلیک راست در محیط می توان نسبت به تغییر اندازه، شکل، سختی، شفافیت و سایر ویژگیهایی که در حالت قلم مویی قابل تعریف است اقدام کرد.
Eraser
اولین ابزار این گروه همانند یک پاک کن معمولی پس از انتخاب و با کلیک و درگ روی پروژه، موجب پاک شدن محتوای لایه فعال با توجه به تنظیمات حالت قلم مویی پاک کن خواهد شد.یعنی می توان با انتخاب مثلا شکل برگ درخت بهعنوان نوک قلم مو و اعمال ابزار پاک کن محتوی لایه فعال خود را به شکل یک برگ درخت پاک کنیم.
در استفاده از این ابزار دو حالت قابل تعریف است؛ در حالت اول که شامل اکثر تصاویر معمولی و عادی میشود،تصویر ما فقط حاوی یک لایه با ماهیت پس زمینه است که در این حالت با رفتن به پانل لایه ها مشاهده خواهیم کرد که علامت قفلی نیز در انتهای نام لایه مشاهده می شود.
در این حالت با استفاده از ابزار پاک کن، رنگی که بهعنوان رنگ پس زمینه انتخاب کردهایم(Background Color) در مسیر استفاده از ابزار نمایش داده شده که در حالت پیشفرض این رنگ سفید بوده و با کلیک روی رنگ پس زمینه و انتخاب رنگ دلخواه از قسمت پنجره انتخاب رنگ قابل تغییر است.
در حالت دوم، تصویر یا تک لایه بوده ولی لایه موجود ماهیت پس زمینه ندارد یعنی علامت قفل در کنار نام لایه مشاهده نمی شود یا تصویر حاوی لایه بندی است. در این حالت با استفاده از ابزار پاک کن، محتوی لایه پاک شده و تصویر چهارخانه شطرنجی نمایان میشود(البته اگر لایه دیگری در زیر لایه فعال وجود نداشته باشد) این پس زمینه شطرنجی در فتوشاپ به معنی خالی و شفاف بودن (Transparent) آن قسمت است یعنی با انتقال یک تصویر دیگر در زیر لایه فعال فعلی محتوی لایه زیرین از این قسمت قابل مشاهده خواهد بود.
با استفاده از ویژگی فوق و تنظیم صحیح ویژگی های قلم موی ابزار پاک کن معمولی می توانیم تصاویر ترکیبی فوق العاده جالب ایجاد کنیم.
Background Eraser
دومین ابزار از گروه پاک کن ابزار پاک کن پس زمینه است، بهکمک این ابزار می توانیم با معرفی یک رنگ خاص یا محدوده ای از رنگها، فقط آن رنگ را پاک کند و به بقیه قسمت های تصویر کاری نداشته باشد. به این منظور باید از قسمت Option bar تنظیمات مربوط به این ابزار را بدرستی انجام دهیم تا بهترین نتیجه حاصل شود. روش کار این ابزار به این گونه است که در اولین کلیک از رنگ قسمتی که روی آن کلیک کرده ایم نمونه ای تهیه کرده سپس با درگ ماوس (حرکت ماوس بدون رها کردن کلیک) قسمتهایی از تصویر را که رنگی مشابه رنگ نمونه برداری شده داشته باشند حذف میکند. البته با توجه به تنظیمات ابزار نتایج مختلفی بهدست می آید.
عمل نمونه گیری رنگ(Sampling) در سه حالت Continuous (بهصورت پشت سر هم با حرکت ماوس) ، Once (فقط یکبار با کلیک ابتدایی) و Background Swatch ثابت با استفاده از نمونه رنگ پس زمینه قابل تنظیم است.
با انتخاب ابزار پاک کن خواهیم دید که شکل ماوس به شکل یک دایره که علامت مثبتی در داخل آن وجود دارد، تبدیل میشود. در حالت اول نمونه برداری رنگ با کلیک ماوس نمونه رنگ زیر علامت مثبت بهعنوان رنگ مورد نظر برای پاک کردن انتخاب شده و با حرکت ماوس فتوشاپ نسبت به پاک کردن فقط رنگ نمونه گیری شده و همچنین محدوده رنگهای نزدیک به آن رنگ است که از قسمت Tolerance در نوار تنظیمات قابل افزایش یا کاهش اقدام میکند؛ اما بایستی دقت کرد که اگر علامت مثبت داخل دایره روی رنگ دیگری قرار بگیرد آن رنگ بهصورت خود کار بعنوان نمونه رنگ انتخاب شده و حذف خواهد شد. باید دقت کنیم که هنگام استفاده از پاک کن در اینحالت نبایستی از محدوده رنگ مورد نظر خود برای پاک کردن نبایستی خارج شویم، البته می توانیم با کلیک راست و افزایش اندازه قلم مو محدوده پاکسازی را گسترش دهیم؛ زیرا تا زمانی که علامت مثبت وسط دایره داخل محدوده رنگی دیگری نشده باشد آن رنگ پاک نخواهد شد حتی اگر خود دایره داخل آن محدوده قرار گیرد.
در قسمت Limitsمی توانیم محدوده شناسایی رنگهای پاک شده هنگام درگ ماوس را مشخص کنیم به این صورت که با انتخاب حالت Contiguous محدوده رنگهای پاک شده بصورت پیوسته خواهد بود یعنی مقداری از رنگهای کناری نیز برای حفظ یکپارچگی پاک خواهند شد در حالت Discontiguous فقط رنگهای زیر قلم مو پاک خواهند شد و در حالت Find Edges عمل پاک شدن تا رسیدن به یک مرز واضح انجام خواهد گرفت. با فعال کردن گزینه Protect foreground color رنگی که بهعنوان رنگ زمینه انتخاب نموده ایم مورد محافظت قرار گرفته و به هیچ عنوان پاک نخواهد شد.
با کمک ابزار نمونه گیری رنگ Eyedropper می توانیم رنگ مورد نظر خود به عنوان رنگ زمینه تنظیم کرده سپس با فعال کردن گزینه Protect foreground color از پاک شدن آن رنگ طی استفاده از ابزار پاک کن پس زمینه جلوگیری کنیم.
Magic Eraser
با سومین عضو این گروه براحتی می توانیم نسبت به پاک کردن زمینه های یکنواخت تصویر اقدام کنیم برای استفاده از این ابزار کافی است بعد از انتخاب ابزار داخل محدوده مورد نظر تصویر خود کلیک کنیم تا آن رنگ و رنگهای مشابه آن را پاک کند. از گزینه Tolerance در نوار تنظیم این ابزار نیز می توانیم محدوده رنگهای مشابهی که با یکبار کلیک حذف خواهند شد را افزایش یا کاهش دهیم. در صورتی که گزینه Contiguous در نوار تنظیمی این ابزار انتخاب شده باشد عمل پاک شدن رنگ مورد نظر فقط تا مرز مشخصی از تصویر بهصورت پیوسته انجام خواهد شد و در صورتی که این گزینه فعال نباشد فتوشاپ برای پاک کردن رنگ مورد نظر کل تصویر را جستجو خواهد کرد.
در صورتی که تصویر ما دارای چند لایه باشد نتیجه استفاده از این ابزار فقط بر روی لایه فعال اعمال خواهد گردید و عمل نمونه گیری رنگ برای حذف نیز فقط در محدوده لایه فعال انجام میگیرد اما می توان با فعال نمودن گزینه
Sample All Layers از سایر لایه ها فتوشاپ نیز به منظور نمونه گیری رنگ استفاده نمود البته با توجه به این نکته که در اینحالت نیز نتیجه فقط روی محتوی لایه فعال اعمال خواهد شد.